Tijdens de inauguratie van president Barack Obama in 2009 leek de tekst ‘It’s been a long long time coming; I know a Change is gonna come’, die Bettye LaVette  samen zong met Bon Jon Jovi, ook een beetje te gaan over haar lange carriere. Zesenzestig is ze inmiddels. Dit jaar viert ze haar vijftigjarig jubileum in de showbusiness met een autobiografie over haar onstuimige leven van ups en downs en een nieuw album, waarop ze liedjes covert van Neil Young, Bob Dylan, Tom Waits, Black Keys en Gnarls Barkley. Een fascinerende souldiva op leeftijd, die muzikaal in de traditie staat van de zuidelijke deep soul. Bettye is weliswaar een voetnoot in de muziekgeschiedenis, maar de afgelopen zeven jaar zeker
een belangrijke. Haar carriere is niet echt vrij van smetjes. Na haar r&b hit My Man op zestienjarige leeftijd en de daaropvolgende singles zonder commercieel succes, wordt LaVette afgestoten door het Atlantic label. Diverse platendeals die niets waard bleken te zijn met als grootste dieptepunt de destrastreuze samenwerking in de jaren tachtig met het fameuze platenlabel Motown, die haar stemgeluid te rauw vond voor hun gepolijste, honingzoete repertoire.

 

Muziek is een uitstekend middel om een obstakelkoers aan tegenslagen en teleurstellingen te verwerken als na de millenniumwissel bij Bettye LaVette na jarenlang ploeteren in de marge het spreekwoord: ‘De aanhouder wint’ opgaat. De ongekroonde soulgodin verschijnt terug op de radar, als “het best bewaarde geheim van de soul” onverwachts wordt opgepikt door invloedrijke Franse soulkenners. Door de slimme en muzikale fijnproevers van het roemruchte platenlabel Anti wordt LaVette met open armen ontvangen. Gerechtigheid, erkenning en respect, waar ze altijd naar heeft gehunkerd. De verdiende zegetocht begint in 2003 met “A Woman Like Me”, bekroond met een W.C. Handy Award. Het in 2005 uitgebrachte album “I’ve Got My Own Hell To Pay”,  dat uit de voegen barst van de soul en blues met een eigentijdse keuze uit bestaand materiaal van Amerikaanse vrouwelijke collega’s onder wie Lucinda Williams, Joan Armatrading en Rosanne Cash betekent de definitieve doorbraak voor Bettye LaVette. De perfecte match tussen de soulzangeres en de gemotiveerde, alternatieve countryrockband The Drive-by Truckers op het van vette blues en smachtende soul voorziene en ongepolijst klinkende “The Scene Of The Crime” met onder meer werk van John Hiatt, Frankie Miller en Willie Nelson levert haar een grammy-nomatie op en plaatst haar in het centrum van de belangstelling.

 

Haar rauw, doorleefd en krachtig stemgeluid, het veelvuldig gebruik van strijkers, blazers en relaxte gitaarpartijen en LaVette’s  intense soulvolle voordracht geven haar eigen overtuigende bewerkingen op het album “Interpretations” uit 2010 met het Britse rocksongboek als thema een absoluut meerwaarde. Onlangs verscheen haar boek “A Woman Like Me”, waarin ze haar hele ziel en zaligheid blootlegt en het nieuwe album “Thankful N’ Thoughtful”, waarop LaVette met subtiel gitaar-,ritme-en toetsenwerk van een vaste groep muzikanten vertrouwd schuurt, kreunt, furieus schreeuwt, smeekt, gilt of emotioneert.  Een sterke plaat, opgenomen onder toeziend oog van niemand minder dan producer Craig Street waarop de oude soulsurvivor ons formidabele interpretaties voorschotelt van onder meer Dylans Everything is Broken, Youngs Everybody Knows This is Nowhere, Waits’ Yesterday Is Here en Dirty Old Town van Ewan McColl. Het ene moment krachtig, dan weer kwetsbaar. Rauw, authentiek en puur, waar ieder nummer op deze plaat wel een invalshoek heeft op LaVette’s turbulente leven.

14-12: Depot, Leuven

16-12: M.C. Theater, Amsterdam

17-12: Tivoli, Utrecht

www.bettyelavette.com

(Johan Schoenmakers)