Wat doe je met nummers die niet op een album zijn meegegaan? Gewoon, een nieuwe plaat mee maken, dachten The Pheromones. ‘Favourite Mistakes’ heet het album. ‘Favourites’ was een betere titel geweest, want van ‘Mistakes’ is geen sprake. Puike nummers, puike plaat!

Iedereen die wel eens een plaat opneemt krijgt ermee te maken: restmateriaal. Overblijfselen van projecten, nummers die niet passen bij de rest, die te laat zijn aangeleverd, die vergeten zijn of die door interne strubbels binnen een band het daglicht niet krijgen te zien – er zijn vele oorzaken, en ze zijn waarschijnlijk niet uit te bannen.

Jammer is dat wel, want juist dat restmateriaal kan bijzonder interessant zijn. Omdat het een nieuw licht werpt op de ontstaansgeschiedenis van een album, bijvoorbeeld. Dat ‘Child of Nature’ van John Lennon te licht werd bevonden voor het witte dubbelalbum van The Beatles? Dat zegt vermoedelijk iets over de hoge kwaliteit van de nummers waarmee het moest concurreren, met name ‘Mother Nature’s Son’ van Paul McCartney. Dat de groep niet minder dan 120 pogingen deed om ‘Not Guilty’ van George Harrison op de plaat te zetten, maar er uiteindelijk maar vanaf zag? Dat zegt wel wat over het perfectionisme van de groep, en hoeveel moeite het kost om een album te maken dat schijnbaar uit de losse pols is geschud. En misschien ook wel over hoe Harrison door zijn bandleden werd onderschat als songwriter.

Voor liefhebbers is restmateriaal vaak bovendien extra boeiend omdat de persoonlijkheid van de maker er zo duidelijk doorschemert. Volgens filmmaker Francois Truffaut, maken grote regisseurs nogal eens een ‘grand film malade’: een film die te lijden heeft aan een overdaad aan oprechtheid. Een perfecte film verhult nu eenmaal vaak de bedoelingen van de maker, bij de ‘grand film malade’ was de maker te nauw betrokken, vergat hij zich te verplaatsen in degene die de film moet bekijken. Dat maakt de film bijzonder aantrekkelijk voor cinefielen die geïnteresseerd zijn in de maker, maar niet voor het grote publiek, dat geen raad weet met de onverhulde regelrechte bekentenissen.

Té authentiek, té persoonlijk

In de muziek is het niet anders. Albums als ‘A Crow Looked at Me’ van Mount Eerie over de dood van zijn vrouw aan kanker is een aangrijpend werkstuk. Maar het is ook wat je noemt erg hermetische muziek: niet toegankelijk, niet geschreven met de luisteraar in gedachten. Veel restmateriaal lijdt onder hetzelfde euvel: te authentiek, te persoonlijk, te eerlijk en te weinig gestileerd.

Voor het grote publiek is het geen pro dat een nummer persoonlijk is, voor de ingevoerde liefhebber wel. Denk aan een nummer als ‘Phone in A Pool’ waarin Ben Folds bezingt hoe zijn telefoon in het zwembad belandt nadat hij is vreemdgegaan en verzucht: “Seems what’s been good for music / Hasn’t always been so good for the life.” Misschien geen restmateriaal, maar zeker ook geen hitmateriaal. De ware fan smult echter van dit soort ontboezemingen.

Muzikale kliekjes

Soms is het restmateriaal uiteraard wel van hoge kwaliteit, zeker wanneer het een nummer betreft dat niet paste op een album. In de loop van de tijd kunnen dat soort nummers zelfs uitdijen tot hele verzameling. Zonde om die te laten liggen, zonde om daar niets mee te doen.

Dat dachten The Pheromones tenminste over alle nummers die hun album ‘Lost in Amsterdam’ niet hadden gehaald. En dus besloten ze die muzikale kliekjes nog maar eens op te warmen, en een nieuwe maaltijd te bereiden – lees: een album met die oude nummers uit te brengen.

Lekkere plaat

Een uitstekend idee, want het is een lekkere maaltijd – pardon, plaat – geworden, met puntige gitaarrock, zoals we van The Pheromones gewend zijn (de nummers staan nog niet op internet). Het is wat gevarieerder dan het vorige, met heel uiteenlopende invloeden.

De op de powerpop uit het begin van de jaren zeventig geïnspireerde nummers maken domineren nog altijd, maar maken af en toe plaats voor muziek die leunt op de garagerock met een vleugje psychedelica zoals The Kinks die in de jaren zestig wel maakten (het titelnummer), slepende Neil Young-achtige grungenummers (‘Nuclear Love’) en bluesgoriënteerde hard rock à la ZZ Top – om maar enkele invloeden te nomen.

Dat het album geen ratjetoe is geworden, is te danken aan de kraakheldere en sobere productie. Er is weinig moeite gedaan om het demo-achtige van de nummers op te peppen. Een goed besluit besluit, want doordoor klinkt alles fris en directgeen , bijna alsof het live is opgenomen. Puike plaat, puike nummers, zonder ‘mistakes’!

www.thepheromones.nl

(Jan Bletz)

‘Favourite Mistakes’ wordt op 30 januari gepresenteerd in Paradiso (Amsterdam).

22-01: Amsterdam, Q-Factory
30-01: Amsterdam, Paradiso
02-02: Nieuwendijk, Xinix
17-02: Deventer, De Hip
07-03: Alkmaar, Podium Victorie
10-03: Bergen, Taverne Bergen
23-03: Alphen aan de Rijn, Café Under The Bridge
26-04: Amsterdam, Café Sound Garden
13-07: Coevorden, Metal Front